Wednesday, December 19, 2018

ძველი ქართული ბიბლია


ძველი ქართული ბიბლიის წინამდებარე პუბლიკაცია ნაკლებად შეიძლება შეფასდეს ფილოლოგიურ-ტექსტოლოგიურ ნაშრომად. მოცემულ შემთხვევაში ჩვენი მიზანი ლიტურგიკულია და, შესაბამისად, სწავლებითიც, რასაც საფუძვლად უდევს სადღეისო საჭიროება: საეკლესიო მსახურებაში და მორწმუნეთა შორის დამკვიდრდეს შეძლებისდაგვარად გამართული ტრადიციული ტექსტი. ცნობილია, რომ „ტრადიციულ“ ბიბლიურ ტექსტად საქართველოს ეკლესია ცნობდა და ცნობს, „ძველი აღთქმის“ მხრივ („ფსალმუნთა“ გამოკლებით), იმ ადრეულ თარგმანს, რაც ოშკურ რედაქციად არის წოდებული და არსებითად ათონურ-იერუსალიმური ნუსხებით, ფრაგმენტულად კი პალიმფსესტური ხანმეტი ამონარიდებით, ლექციონარული საკითხავებითა და ბაქარისეული ბიბლიის ცალკეული მონაკვეთებით არის ჩვენამდე არასრულად მოღწეული, ხოლო „ახალი აღთქმის“ მხრივ, - წმ. ექვთიმე ათონელის მიერ თარგმნილ „აპოკალიფსს“ და წმ. გიორგი ათონელის მიერ თარგმნილ-რედაქტირებულ სახარება-ოთხთავსა და სამოციქულოს („აპოკალიფსის“ გამოკლებით), რასაც „ძველი აღთქმიდან“ ემატება „ფსალმუნ-გალობათა“ გიორგისეული თარგმან-რედაქცია. 

ედიშერ ჭელიძე - წმიდა კირილე ალექსანდრიელის პაექრობის შესახებ თეოდორიტე კვირელთან

მონაკვეთი წიგნიდან  "საეკლესიო დოგმატიკა და ერესები"

ქვემოთ წარმოდგენილი ტექსტი (ორიგინალის და პარალელური თარგმანების დართვით, წყაროზე მითითებით და დამატებითი სქოლიოებით) მოთავსებულია ხსენებული წიგნის 352-359, 523-528 გვერდებზე

იყო ჟამი, როდესაც თეოდორიტე კვირელი (მონანიების შემდეგ ჭეშარიტად სახელოვანი ღვთისმეტყველი) დიდად თანაუგრძნობდა ნესტორს, თუმცა ამას აშკარად არ განაცხადებდა (ვინაიდან გარეგნულად ერთჰიპოსტასობის აღსარებას ინარჩუნებდა) და როგორც ნამდვილი ფარულ-ნესტორიანელი, თავისი ცთომილების წრფელი აღიარების სანაცვლოდ, იქით ადანაშაულებდა წმ. კირლეს ერესში. მოვუსმნოთ, თუ რას სწერს თეოდორტე კვრელი იოანე ანტიოქიელს წმ. კირილე ალექსანდრიელის სახელგანთქმული „ანათემატიზმების“ შესახებ:

„დიდად დავმწუხრდი, რაჟამს წავიკითე ანათემატიზმები, რომლებიც გამოგვიგზავნე, გვიბრძანე რა ჩვენ, რომ წერილობით დაგვემხო ისინი და მათი ერეტიკული აზრი ყველასთვის შიშვლად წარმოგვეჩინა, ხოლო დავმწუხრდი იმიტომ, რომ კაცი, ვისაც მწყემსობა ხვდა წილად და ვისაც ესოდენი სამწყსო ერწმუნა, რათა განეკურნა მას უძლურებანი ცხვრებისა [იგულისხმება წმ. კირილეს მღვდელთმთავრობა ალექსანდრიელთა მიმართ, ე.ჭ.], ერთი მხრივ, თვით არის სნეული და - ძალიან მძიმედ, მეორე მხრივ კი იმას ცდილობს, რომ ამ ავადმყოფობით დაასნებოვნოს ფარა, ველურ მხეცებზე უბოროტესად წარმართავს რა მისგან დამწყსილებს“ (PG. 76, col. 389 A).