Tuesday, January 15, 2019

ედიშერ ჭელიძე - ხარება-დღეს მცხეთის კურთხევის (ე.წ. მცხეთის აღაპის) შესახებ

მისასალმებელია, აგრეთვე, ქალაქ მცხეთის წოდება „წმინდა დედაქალაქად“, თუმცა, სამწუხაროდ, ამავეს ვერ ვიტყვით კიდევ ერთ ბოლოდროინდელ სიახლეზე, რაც ისევ მცხეთას უკავშირდება და გულისხმობს ხარება-დღეს ამ ქალაქის კურთხევას.

აღვნიშნავთ, რომ არსობრივ პრობლემას ქმნის არა ქალაქის კურთხევა (თუმცა ქვეყანაში კურთხევითი მიზნით მხოლოდ ერთი ქალაქის გამოყოფა სხვა ქალაქებისგან მაინც იწვევს სირთულეს), არამედ იმაზე აქცენტირება, რომ აღდგა უძველესი ტრადიცია, რაც თითქოსდა უკავშირდება XI ს-ის წმინდა კათოლიკოს-პატრიარქს მელქისედეკ I-ს. გვარწმუნებენ, რომ ამ ჭეშმარიტად განსაკუთრებულ მოღვაწეს ხარების დღესასწაული (25 მარტი) დაუდგენია „მცხეთის აღაპის“ ანუ მცხეთის კურთხევის დღედ, რაც თურმე უწყვეტად აღესრულებოდა ყოველ წელს და, ასე ვთქვათ, გაუქმებულა მხოლოდ ეგზარქოსობის დროს.

წმიდა სვიმეონ ახალი ღვთისმეტყველი - სამადლობელი[1]

გმადლობ, თაყვანს გცემ და შეგივრდები შენ, ყოვლის უფალო და ყოვლადწმინდა მეუფეო, რომ ზეგარდმო ნებით შემიწყალე მე უღირსი, პატივი მომაგე და მადიდე მე, რადგანაც სამყაროს შექმნის უწინარესვე შენში მფლობდი მე მთლიანს[2]. სიტყვითა და შენი ხატით პატივმყავ და მადიდე მე; არათუ სხვა მიზეზით, მარტოდენ ჩემთვის, რომელიც ვარ შენი ხატისებრ და მსგავსებისებრ[3], არარსებობას განაშორე ყოველივე. მეუფედ შემქმენ მთელი ქვეყნისა შენი დიადი საქმეების, შენი სიკეთის სადიდებლად.

გმადლობ შენ, რადგანაც აღმისრულე ყოველივე ჩემი ვედრება, ჩემი გულისთქმა სასიკეთო, როგორც ეს შენვე აღგვითქვი ჩვენ, შენს მონებს. თუმცა უღირსი ვიყავ ცისა და მიწის, უხვად მომმადლე, რაც კი მეწადა, - უმეტესად მოლოდინისა, რადგანაც ასე თქვი: ”ყველაფერი, რაც ითხოვეთ ჩემი სახელით, მორწმუნეებმა მიიღოთ” (იოანე 14,13; მათე 21,22)

მსურდა მეხილა ვინმე ერთი შენს წმინდათაგან, რომლის რწმუნებით მეც ვპოვებდი მოწყალებას შენს წინაშე. გმადლობ, რადგანაც, - სახიერო, - არა მხოლოდ ეს აღმისრულე, და მიჩვენე მე შენი მონა გულითადი, - ვამბობ ნეტარ და წმინდა სვიმეონს, ვინც შენი ნებით მე შემიყვარა, - არამედ სხვაც მომმადლე სიკეთე ბევრი, რის მოლოდინიც არა მქონდა.

წმიდა სვიმეონ ახალი ღვთისმეტყველი – ქრისტეს აღდგომის შესახებ

თუ რა არის აღდგომა ქრისტესი, ანდა როგორც აღსრულდა იგი ჩვენში, მასში კი ჩვენი სულის აღდგომა. რა არის საიდუმლო ამ აღდგომისა (წარმოითქვა აღდგომის შემდეგ მეორე კვირის ორშაბათს).
ძმანო და მამანო. აჰა, აღდგომა, დღე საამური, დღე ყოველგვარი მხიარულებისა და სიხარულისა; შემოიქცევა ჟამი და მარადიულად მოგვეახლება აღდგომა ქრისტესი, უფრო კი ყოველდღიურად და მარადჟამს აღსრულდება მათში, რომლებმაც უწყიან ამ დღის საიდუმლო.

აღდგომის დღესასწაულმა სიხარულითა და ლხინით აგვივსო გულები, ერთბაშად გააქარწყლა მან ყოვლადწმიდა მარხვის სიმძიმე ანუ, უკეთ რომ ვთქვათ, სრულყო ჩვენი სულები და ამავე დროს, ნუგეში სცა მათ. ამ დღემ უხმო ყველა მორწმუნეს, რომ ილხენდნენ და აღავლენდნენ სამადლობელს; აწ კი, როგორც ხედავთ, მიიწურა იგი.

ვმადლობდეთ უფალს, ვინც გვიწინამძღვრა მარხვის ზღვაში, ვინც სიხარულით შეგვიძღვა მისი აღდგომის ნავსადგურში. ვმადლობდეთ მას ყოველნი, რომლებმაც მდუღარე სურვილითა და სათნო საქმეებით კეთილად და წადიერად განვვლეთ სარბიელი მარხვისა; ვმადლობდეთ ისინიც, რომლებიც მოვუძლურდით ამგვარ ღვაწლში სულმოკლეობისა და სულიერი სისუსტის გამო; ვმადლობდეთ უფალს, რადგანაც სწორედ ის არის, ვინც საქმეთაებრ უხვად მიმადლებს მხნედ მოღვაწეებს გვირგვინსა და ღირსეულ სამძალს, ხოლო უძლურთ კეთილმოწყალედ და კაცთმოყვრულად მიუტევებს, რადგანაც იგი უფრო იმას ჭვრეტს, თუ რას ესწრაფვის, რას განიზრახავს ჩვენი სული, ვიდრე იმას, თუ როგორ ვიღწვით ხორციელად. როდესაც სათნოებაში ვიწრთობთ თავს, ან ფრიად ვამკაცრებთ ღვაწლს თანახმად სულიერი მოთხოვნილებისა, ანდა გვძლევს ჩვენი სხეულის უძლურება და ვერ ვუტოლდებით მოღვაწეებს, ხოლო უფალი იმ საზომით მოგვიზღავს ყველას, იმ საზომით მოგვანიჭებს სულიწმიდის მადლს, რა საზომითაც გამოვავლენთ ჩვენს გულისწადილს, რადგანაც იგი ზოგ მოღვაწეს სახელს გაუთქვამს და განადიდებს, ზოგ მოღვაწეს კი, ვისაც მართებს უფრო მეტად მკაცრი განწმენდა, სიგლახაკეში ამყოფებს კვლავაც.