ედიშერ ჭელიძე - ლუკას სახარების სიტყვების გაგებისათვის: "ხოლო იესო წარემატებოდა ასაკით, სიბრძნითა და მადლით" (ლუკა 2.52)

                      მონაკვეთი წიგნიდან "საეკლესიო დოგმატიკა და ერესები"

ქვემოთ წარმოდგენილი ტექსტი (ორიგინალის და პარალელური თარგმანების დართვით, წყაროზე მითითებით და დამატებითი სქოლიოებით) მოთავსებულია ხსენებული წიგნის 830-868 გვერდებზე

მოვუსმინოთ წმ. იოანე დამასკელის საუკუნოვან განჩინებას:

"წარმატების შესახებ"

ამასთან, ითქმის, რომ იგი "წარემატებოდა სიბრძნით, ასაკითა და მადლით" (ლუკა 2,52), რადგან, ერთი მხრივ, იზრდებოდა ასაკით, და ასაკის ზრდის შედეგად სააშკარაოზე გამოჰქონდა თავის თავში არსებული სიბრძნე, მეორე მხრივ კი - ყოვლითურთ განიკუთვნებდა რა ჩვენეულს, საკუთარ წარმატებად აქცევდა იგი ადამიანთა წარმატებას სიბრძნეში და მადლში, აგრეთვე მამისეული სათნოჩენის სრულყოფას, რაც არის ადამიანთა ღვთისმცოდნეობა და ხსნა. მაგრამ ვინც ამბობს, რომ წარემატებოდა იგი სიბრძნით და მადლით როგორც მიმღები ამათი შემატებისა, ამგვარი ვინმე არც იმას ამბობს, რომ ხორცის პირველწარმოქმნიდანვე¹ მოხდა შეერთება², არცთუ ჰიპოსტასურ შეერთებას თვლის იგი რადმე, არამედ ერწმუნება ამაოდ-მბრძნობ ნესტორს და შეფარდებითი შეერთებისა³ და ლიტონი შთამკვიდრებულობის⁴ მეზღაპრე ხდება, "არ უწყის რა არც ის, რას ამბობს, და არც ის, რის შესახებ ამტკიცებს" (1 ტიმ. 1,7). მართლაც, თუ ჭეშმარიტად შეუერთდა ღმერთ-სიტყვას ხორცი⁵ თავისი პირველწარმოქმნიდანვე ანდა, უკეთ, თუ ღმერთ-სიტყვაში მყოფობდა იგი და ჰიპოსტასისეული იგივეობა ჰქონდა მასთან, როგორღა არ გამდიდრდებოდა იგი სრულყოფილად ყველა სიბრძნითა და მადლით, თუმცა არა როგორც წილმიმღები მადლისა, არცთუ მომადლებით წილმქონე სიტყვისეულთა, არამედ, უმალ შედეგად ჰიპოსტასური ერთობისა და, აგრეთვე, ადამიანურთა და საღმრთოთა ერთი ქრისტესად მყოფობის გამო, რადგან თვითვე იყო ერთდროულად ღმერთიც და ადამიანიც, ქვეყნიერებისათვის მადლის, სიბრძნისა და ყოველგვარ სიკეთეთა სისავსის აღმომაცნებელი" (გარდამოცემა, თ. 66; დასახ. გამოც. გვ. 415-416).

ედიშერ ჭელიძე - მაცხოვრის კაცობრივი ბუნების მიერ ღმრთეების სისავსის მიღების შესახებ

წმ. იოანე დამასკელის, წმ. ნიკიფორე აღმსარებელის, წმ. ფოტი პატრიარქის, ექვთიმე ზიგაბენის, წმ. გრიგოლ პალამას, წმ. ფილოთეოს კოკკინოსის და წმ. სვიმეონ თესალონიკელის სწავლებათა მიხედვით

მონაკვეთი წიგნიდან "საეკლესიო დოგმატიკა და ერესები"

ქვემოთ წარმოდგენილი ტექსტი (ორიგინალის და პარალელური თარგმანების დართვით, წყაროზე მითითებით და დამატებითი სქოლიოებით) მოთავსებულია ხსენებული წიგნის 1309-1327, 1447-1473 გვერდებზე

წმ. იოანე დამასკელი "გამოკრებანი წამებათანი" ანუ "მამათა მოძღვრება" (DOCTRINA PATRUM)

წმ. არსენ იყალთოელის "დოგმატიკონში" წმ. იოანე დამასკელის ავტორობით შეტანილია უდიდესი ღირსების საღვთისმეტყველო ნაშრომი სახელწოდებით "გამოკრებანი წამებათანი", რაც არის იგივე სახელგანთქმული "მამათა მოძღვრება" ანუ Doctrina Patrum. აღნიშნული წერილობითი მონუმენტი, როგორც "ციტატების" ["წამებათა"¹] გამონაკრები" ანუ ფლორილეგიუმი [="ყვავილთკრებული", ანთოლოგია] ღმერთშემოსილ ქალკედონიტ მამათა თეოლოგიური განმარტებებისა, წარმოადგენს იმ დოგმატურ ფუძეს, რომლისგანაც, თანახმად სათაურისა, "ცხადად ვსწავლობთ მთელი კათოლიკე [საყოველთაო] ეკლესიის სარწმუნოებას, კერძოდ საღვთისმეტყველო ქადაგებას, საღვთო განკაცების მოძღვრებას და ეკლესიის სხვა ჭეშმარიტ დოგმატთა უცთომელობას" (შდრ. სრული სათაური: "სიტყვები წმინდა მამებისა ანუ გამონაკრები ციტატებისა, რომელთა მიერ ცხადად ვსწავლობთ სამოციქულო ეკლესიის მთელ მოძღვრებას, - ვამბობ ღვთისმეტყველების ქადაგებას, საღვთო განგებულების [=განკაცების, ე.ჭ.] უწყებას და ეკლესიის სხვა ჭეშმარიტ დოგმატთა ზედმიწევნითობას". შდრ. არსენისეული თარგმანი: "წმიდათა შორის მამისა ჩუენისა იოანე მანსურ-წოდებულისა² სიტყუანი წმიდათა მამათანი, ესე იგი არს გამოკრებანი წამებათანი, რომელთა მიერ ყოველივე კათოლიკე ეკლესიისა სარწმუნოებაჲ განცხადებულად გუესწავების - ღმრთისმეტყუელებისასა ვიტყჳ ქადაგებასა და საღმრთოჲსა განგებულებასა [ე.ი. განკაცების, ე.ჭ.] სიტყუასა და სხუათა მართალთა ეკლესიის შჯულთა უცთომელობასა" (დოგმატიკონი, S 1463, 158 r).