ნიკეის I მსოფლიო კრების დოგმატის ორი რედაქცია

ნიკეის I მსოფლიო კრების (325 წ.)

დოგმატი

გვწამს ერთი ღმერთი, მამა, ყოვლისმპყრობელი, შემოქმედი ცისა და მიწისა, ხილულთა ყოველთა და უხილავთა;

და ერთი უფალი იესუ ქრისტე, ძე ღვთისა მხოლოდშობილი, მამისგან შობილი უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა. ნათელი ნათლისაგან, ღმერთი ჭეშმარიტი ღვთისაგან ჭეშმარიტისა, შობილი და არა ქმნილი, თანაარსი მამისა, რომლის მიერ ყოველივე შეიქმნა.

რომელიც ჩვენთვის, კაცთათვის და ჩვენისა ცხონებისათვის გარდამოხდა ცათაგან, და ხორცი შეისხა სულიწმიდისა და მარიამ ქალწულისგან, და განკაცდა. და ჯვარს-ეცვა ჩვენთვის პონტოელი პილატეს დროს და ევნო და დაეფლა. და აღდგა მესამე დღეს, წერილთა თანახმად. და აღვიდა ცათა მიმართ, და მჯდომარეა მამის მარჯვნივ. და კვალად მომავალია დიდებით, განსჯად ცოცხალთა და მკუდართა, რომლის სუფევისა არ იქნება დასასრული.

და სულიწმიდა.

ხოლო რომლებიც ამბობენ, რომ “იყო, როდესაც არ იყო”, და რომ “შობამდე არ იყო”, და რომ არაარსთაგან შეიქმნა ანდა ამბობენ, რომ არსებობს იგი სხვა ჰიპოსტასისგან ან არსებისგან, ან კიდევ, რომ ცვალებადია ან გარდაქმნადი ძე ღვთისა, ამათ შეაჩვენებს კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესია.

Τὸ σύμβολον τῶν ἐν Νικαίαι τιη ἁγίων πατέρων: Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεὸν πατέρα παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων' καὶ εἰς ἕνα κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ τὸν μονογενῆ, τον ἐκ τοῦ πατρὸς γεννηθέντα πρὸ πάντων τῶν αἰώνων, φῶς ἐκ φωτός, θεον ἀληθινὸν ἐκ θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα οὑ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῶι πατρί, δι’ οὗ τὰ πάντα ἐγένετο, τὸν δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν  ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα ἐκ τῶν ούρανῶν καὶ σαρκωθέντα ἐκ πνεύματος ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου καὶ παθόντα καὶ ταφέντα, καὶ ἀναστάντα τῇι τρίτῃι ἡμέρα κατὰ τὰς γραφάς καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανοὺς καὶ καθεζόμενον ἐν δεξιᾶι τοῦ πατρός καὶ πάλιν ἐρχόμενον μετὰ δόξης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος' καὶ εἰς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον. τοὺς δὲ λέγοντας "ἦν ποτε ὅτε οὐκ ἦν" καὶ "πρὶν γεννηθῆναι οὐκ ἦν" καὶ ὅτι ἐξ οὐκ ὄντων ἐγένετο, ἢ ἐξ ἑτέρας ὑποστάσεως ἢ οὐσίας φάσκοντας εἶναι, ἢ τρεπτὸν ἢ ἀλλοιωτὸν τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ, τούτους ἀναθεματίζει ἡ καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ ἐκκλησία.

წყაროები

ნიკეის კრების ზემორე ტექსტს შეიცავს, ROK^zФ^aL^a ხელნაწერების ჩვენებათა საფუძელზე, ქალკედონის მეოთხე მსოფლიო კრების (451 წ.) აქტები ანუ "საქმენი", კერძოდ, V საქმე ("საქმე ე" - Πρᾶξις ε), რის გამოც ხსენებული აქტების გამომცემელს E. Schwartz-ს იგი ძირითად ტექსტად აქვს წარმოდგენილი, მოვიტანთ სრულ კონტექსტს ქალკედონის მსოფლიო კრების მეორე აქტიდან:

"კონსტანტინოპოლის უწმინდესი ეკლესიის არქიდიაკონმა აეტიოსმა წაიკითხა: "წმინდა და დიდმა და მსოფლიო კრებამ, რომელიც ღვთის მადლითა და ჩვენი უკეთილმსახურესი და ქრისტესმოყვარე მეფეების - ვალენტინიანე და მარკიანე ავგუსტუსების - განჩინებით თანაშეიკრიბა ქალკედონელთა მეტროპოლისში ბითვინიის ეპარქიისა, წმინდა და კეთილმძლე მარტვილის ეფემიას სამარტვილეში, განასაზღვრა ქვეგანწესებულნი: უფალმა ჩვენმა და მაცხოვარმა ქრისტემ, მოწაფეთა მიმართ სარწმუნოებით ცოდნის მტკიცემყოფელმა, თქვა: "მშვიდობას ჩემსას გაძლევთ თქვენ, მშვიდობას ჩემსას გიტოვებთ თქვენ" (იოანე 14.27), რომ არავინ განესხვავებოდეს თავის მოყვასს კეთილმსახურების დოგმატთა მხრივ, არამედ თანაგვარად ვლინდებოდეს ჭეშარიტების ქადაგება, მაგრამ რადგან არ ცხრება უკეთური, თავის სარეველათა მიერ კეთილმსახურების თესლთა მიმართ ზედმიზრდილი და მუდმივ რამ ახლის აღმომჩენი ჭეშარიტების წინააღმდეგ, ამის გამო, ჩვეულებისამებრ წინაგანმგებლობს რა მეუფე კაცთა მოდგმას, აღადგინა მან ღვაწლისთვის¹ ეს კეთილმსახური და უსარწმუნოესი მეფე და ყოველი მხრიდან თავისთან თანაუხმო მან მღვდლობის წინამძღვრებს, რომ ყოველთა ჩვენთა მეუფე ქრისტეს მადლის მოქმედებამ, ერთი მხრივ, სიცრუის ყოველგვარი ვნებულება განყაროს ქრისტეს ცხვართაგან, მეორე მხრივ კი ამ მადლით განაპოხიეროს მან ჭეშარიტების მცენარენი, რაც, მაშ, აღვასრულეთ კიდეც საერთო გადაწყვეტილებით, განვდევნეთ რა ცთომილების მოძღვრებანი, განვაახლეთ კი მამათა უცთომელი სარწმუნოება სამასთვრამეტის მრწამსის² ყველასადმი ქადაგებით და ამ შეთანხმების³ შემწყნარებელ მამათა საკუთრად განკუთვნით, რომლებიც არიან ის ასორმოცდაათნი, ამათ შემდგომ რომ შეიკრიბნენ დიდ კონსტანტინოპოლში და მათაც რომ ზედდაბეჭდეს იგივე მრწამსი. ასე რომ, ჩვენც, ძველად ეფესოში შემდგარი წმინდა კრების წესისა და ყველა სარწმუნოებრივი ნორმის დამცველნი, - იმ კრებისა, რომელსაც მეწინამძღვრეობდნენ უწმინდესი ხსენების ღირსნი: კელესტინე რომაელი და კირილე ალექსანდრიელი, - განვასაზღვრებთ, ერთი მხრივ, ნიკეაში კეთილმსახურებით ხსენებული მეფის, კონსტანტინეს დროს შემოკრებილი სამასთვრამეტი წმინდა და ნეტარი მამის მართალი და უბიწო სარწმუნოების წინა-მანათობლობას და, მეორე მხრივ, კონსტანტინოპოლში ასორმოცდაათი წმინდა მამის მეირ იმჟამად აღმოცენებულ მწვალებლობათა აღსახოცად და ჩვენი იმავე კათოლიკე და სამოციქულო სარწმუნოების განსამტკიცებლად განჩინებულთა პყრობას: მრწამსი ნიკეის სამასთვრამეტი მამისა - "გვწამს ერთი ღმერთი, მამა, ყოვლისმპყრობელი, შემოქმედი ცისა და მიწისა, ხილულთა ყოველთა და უხილავთა; და ერთი უფალი იესუ ქრისტე, ძე ღვთისა მხოლოდშობილი, მამისგან შობილი უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა. ნათელი ნათლისაგან, ღმერთი ჭეშმარიტი ღვთისაგან ჭეშმარიტისა, შობილი და არა ქმნილი, თანაარსი მამისა, რომლის მიერ ყოველივე შეიქმნა. რომელიც ჩვენთვის, კაცთათვის და ჩვენისა ცხონებისათვის გარდამოხდა ცათაგან, და ხორცი შეისხა სულიწმიდისა და მარიამ ქალწულისგან, და განკაცდა. და ჯვარს-ეცვა ჩვენთვის პონტოელი პილატეს დროს და ევნო და დაეფლა. და აღდგა მესამე დღეს, წერილთა თანახმად. და აღვიდა ცათა მიმართ, და მჯდომარეა მამის მარჯვნივ. და კვალად მომავალია დიდებით, განსჯად ცოცხალთა და მკუდართა, რომლის სუფევისა არ იქნება დასასრული. და სულიწმიდა. ხოლო რომლებიც ამბობენ, რომ “იყო, როდესაც არ იყო”, და რომ “შობამდე არ იყო”, და რომ არაარსთაგან შეიქმნა ანდა ამბობენ, რომ არსებობს იგი სხვა ჰიპოსტასისგან ან არსებისგან, ან კიდევ, რომ ცვალებადია ან გარდაქმნადი ძე ღვთისა, ამათ შეაჩვენებს კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესია"⁴. და იგივე⁵ იმ ასორმოცდაათი წმინდა მამისა, რომლებიც კონსტანტინოპოლში შეიკრიბნენ - "მრწამს ერთი ღმერთი, მამაჲ ყოვლისა მპყრობელი, შემოქმედი ცათა და ქუეყანისაჲ, ხილულთა ყოველთა და არახილულთაჲ. და ერთი უფალი იესუ ქრისტე, ძე ღმრთისაჲ, მხოლოდშობილი, მამისაგან შობილი უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა. ნათელი ნათლისაგან, ღმერთი ჭეშმარიტი ღმრთისაგან ჭეშმარიტისა, შობილი და არა ქმნილი, თანაარსი მამისაჲ, რომლისაგან ყოველი შეიქმნა. რომელი ჩუენთჳს კაცთათჳს, და ჩუენისა ცხოვრებისათჳს გარდამოჴდა ზეცით, და ჴორცნი შეისხნა სულისაგან წმიდისა და მარიამისაგან ქალწულისა, და განკაცნა. და ჯუარს-ეცუა ჩუენთჳს პონტოელისა პილატეს ზე, და ივნო, და დაეფლა, და აღდგა მესამესა დღესა მსგავსად წერილისა. და ამაღლდა ზეცად, და მჯდომარე არს მარჯუენით მამისა. და კუალად მომავალ არს დიდებით განსჯად ცხოველთა და მკუდართა, რომლისა სუფევასა არა არს დასასრულ. და სული წმიდაჲ უფალი და ცხოველსმყოფელი, რომელი მამისაგან გამოვალს და მამისა თანა და ძისა თანა თაყუანის-იცემების და იდიდების, რომელი იტყოდა წინაჲსწარმეტყუელთა მიერ. ერთი წმიდაჲ კათოლიკე და სამოციქულო ეკლესიაჲ. აღვიარებ ერთსა ნათლისღებასა მოსატევებლად ცოდვათა. მოველი აღდგომასა მკუდრეთით და ცხოვრებასა მერმისა მის საუკუნისასა, ამინ". კმაროდა, მაშ, კეთილმსახურების სრული შემეცნებისა და დამტკიცებისათვის საღვთო მადლის ეს ბრძნული და მაცხოვნებელი მრწამსი..." (Acta Conciliorum Oecumenicorum, Iussu atque Mandato Societatis Scientiarum Argentoratensis, Tomus Alter, Volumen Primum, Pars altera, Concilium Universale Chalcedonense, Edidit Eduardus Schwartz, Volumen Primum, Pars Altera, Actio Secunda, Epistularum Collectio B, Actiones III-VII, Berolini et Lipsiae, 1933, p. 126-127).

მითითებული გამოცემის 11/12 სქოლიოს შესაბამისად, აღნიშნული რედაქცია წარმოდგენილია ROK^zФ^aL^a ნუსხებში⁶.

ეგევე რედაქცია სახეზეა VI ს-ის ცნობილ კრებულში Collectio Sabbaitica, რაც სხვა საკრებო მასალებთან ერთად შეიცავს კონსტანტინოპოლისა და იერუსალიმის 536 წ-ის კრებათა აქტებს. აღნიშნულ კრებულშიც ზედმიწევნით იგივე ტექსტი გვაქვს ნიკეის მრწამსისა, რაც ზემოთ წარმოვადგინეთ⁷.

რაც შეეხება ნიკეის კრების მრწამსის იმ რედაქციას, რასაც ვაქვეყნებთ ქვემოთ, მას შეიცავს, უპირველეს ყოვლისა, იმავე "ქალკედონის კრების საქმეთა" ნუსხები: MBFK^wbcv/\^/8, აგრეთვე, მცირედი სხვაობებით, სხვა ადრეული დოკუმენტები.

ნიკეის I მსოფლიო კრების (325 წ.)

დოგმატი

გვწამს ერთი ღმერთი, მამა, ყოვლისმპყრობელი, ყოველთა ხილულთა და უხილავთა შემოქმედი.

და ერთი უფალი იესო ქრისტე, ძე ღვთისა, შობილი მამისგან მხოლოდშობილი, - ესე იგი მამის არსებისგან, ღმერთი ღვთისგან, ნათელი ნათლისგან, ღმერთი ჭეშმარიტი ღვთისაგან ჭეშმარიტისა, შობილი, არა ქმნილი, თანაარსი მამისა, რომლის მიერ ყოველივე შეიქმნა, ცის-შინანიც და მიწის-ზედანიც,

რომელიც ჩვენთვის, კაცთათვის, და ჩენისა ცხონებისათვის გარდამოხდა⁹ და ხორცი შეისხა და განკაცდა, ევნო და აღდგა მესამე დღეს, და აღვიდა ცათა მიმართ და მომავალია განსჯად ცოცხალთა და მკვდართა.

და სულიწმინდა.

ხოლო რომლებიც ამბობენ, რომ "იყო როდესაც არ იყო", და რომ "შობამდე არ იყო", და რომ არაარსთაგან შეიქმნა ანდა ამბობენ, რომ არსებობს იგი სხვა ჰიპოსტასისგან ან არსებისგან, ან კიდევ, რომ [ქმნილია ან] ცვალებადია ან გარდაქმნადია ძე ღვთისა, [ამათ] შეაჩვენებს კათოლიკე [და სამოციქულო] ეკლესია.

Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεὸν Πατέρα παντοκράτορα, πάντων ὁρατῶν τε και ἀοράτων ποιητήν. Πιστεύομεν εἰς ἕνα κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ, γεννηθέντα ἐκ τοῦ πατρὸς μονογενῆ, τοὐτέστιν ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ πατρός, θεὸν ἐκ θεοῦ ἀληθινοῦ, γεννηθέντα, οὐ ποιηθέντα, ὁμοούσιον τῷ πατρί, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο, τά τε ἐν τῷ οὐρανῷ καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, τὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα καὶ σαρκωθέντα καὶ ἐνανθρωπήσαντα, παθόντα, καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ, καὶ ἀνελθόντα εἰς τοὺς οὐρανούς, καὶ ἐρχόμενον κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς. Καὶ εἰς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Τοὺς δὲ λέγοντας, ὅτι ἦν ποτε ὅτε οὐκ ἦν, καὶ πρὶν γεννηθῆναι οὐκ ἦν, καὶ ὅτι ἐξ ἑτέρας ὑποστάσεως ἢ οὐσίας φάσκοντας εἶναι, [ἢ κτιστόν,] τρεπτὸν ἢ ἀλλοιωτὸν τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ, [τούτους] ἀναθεματίζει ἡ καθολικὴ [καὶ ἀποστολικὴ] ἐκκλησία (იხ. The Creeds Of Christendom, with a History And Critical Notes By Philip Schaff, vol. II, The Greek And Latin Creeds, With Translations, New York 1896, p. 60). შდრ. ჰილარიუს პიქტავიელის მიერ 356-360 წწ-ში შესრულებული უძველესი ლათინური თარგმანი: Credimus in unum Deum Patrem omnipotentem, omnium visibilium et invisibilium factorem. Et in unum Dominum nostrum [vestrum] Jesum Christum, Filium Dei, natum ex [de] Patre unigenitum, hoc est, de substantia Patris, Deum ex [de] Deo, lumen ex [de] lumine, Deum verum de Deo vero, natum non factum, unius suhstantiae cum Patre, quod Graeci [graece] dicunt homoousion; per quem omnia facta sunt, [sive] quae in coelo [caelo] et in terra; Qui [propter nos homines et] propter nostram salutem descendit, incarnatus est et homo factus est, et passus est; et resurrexit tertia die, et ascendit in coelos [caelos], venturus judicare vivos et mortuos. Et in Spiritum Sanctum, [neque facturam neque creaturam sed de substantia deitatis]. Eos autem qui dicunt: 'erat [tempus], quando non erat', et 'antequam [priusquam] nasceretur, non erat', et 'quod [quia] de [ex] non [nullis] extantibus factus est', vel 'ex alia substantia' aut [sive] 'essentia', dicentes ['mutabilem'et] 'convertibilem et [-] demutabilem [-] Filium Dei', hos anathematizat catholica [et apostolica]l ecclesia (The Creeds Of Christendom, დასახ. გამოც. p. 60; კავებში ავსახავთ სხვაობებს იმ ლათინური თარგმანისას, რაც წამძღვარებული აქვს პაპი დამასუსის მიერ 378-380 წწ-ში გამოცემულ ანათემატიზმებს. ამ უკანასკნელისთვის იხ. The Nicene Creed, by A. E. Burn, london, 1909, p. 109). დავიმოწმებთ ტექსტის გამომცემლის P. Scaff-ის ინგლ. თარგმანსაც: "We believe in one God, the Father Almighty, Maker of all things visible and invisible. And in one Lord Jesus Christ, the Son of God, begotten of the Father [the only-begotten; that is, of the essence of the Father, God of God], Light of Light, very God of very God, begotten, not made, being of one substance (ὁμοούσιον) with the Father; by whom all things were made [both in heaven and on earth]; who for us men, and for our salvation, came down and was incarnate and was made man; he suffered, and the third day he rose again, ascended into heaven; from thence he shall come to judge the quick and the dead. And in the Holy Ghost. [But those who say: 'There was a time when he was not;' and 'He was not before he was made;' and 'He was made out of nothing,' or 'He is of another substance' or 'essence,' or 'The Son of God is created,' or 'changeable,' or 'alterable'—they are condemned by the holy catholic and apostolic Church] (იხ. The Creeds Of Christendom, with a History And Critical Notes By Philip Schaff, vol. I, The History of Creeds, New York, 1877 p. 28-29).

იერუსალიმის ადრეული

მრწამსი

[აღდგენილი წმ. კირილე იერუსალიმელის (348-387 წწ.) კატექეტური ქადაგებების მიხედვით¹⁰]

"გვწამს ერთი ღმერთი, მამა, ყოვლისმპყრობელი, შემოქმედი ცისა და მიწისა, ხილულთა ყოველთა და უხილავთა

და ერთი უფალი იესო ქრისტე, ძე ღვთისა მხოლოდშობილი, მამისგან შობილი, ღმერთი ჭეშმარიტი []¹¹, უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა, რომლის მიერ ყოველივე შეიქმნა, [],

ხორცშესხმული და განკაცებული, ჯვარცმული [] და დაფლული, აღმდგარი მესამე დღეს [] და ასული ცათა მიმართ და დამჯდარი მამის მარჯვნივ, [] და მომსვლელი დიდებით განსჯად ცოცხალთა და მკვდართა, რომლის სუფევასაც არ ექნება დასასრული, და ერთი სულიწმინდა, ნუგეშისმცემელი, [] მეტყველი წინასწარმეტყველთა მიერ,

და ერთი ნათლისღება სინანულისა მისატევებლად ცოდვათა,

და ერთი წმინდა კათოლიკე ეკლესია,

და ხორცთა აღდგომა,

და ცხოვრება საუკუნო".¹²

------------------------------------------------------------

1 - სიტყ. "მოშურნეობისთვის" (πρὸς ζῆλον).

2 - "სამასთვრამეტის მრწამსი" - ე.ი. ნიკეის კრების სამასთვრამეტი მონაწილის, სამასთვრამეტი წევრის მრწამსი ანუ აღსარება სარწმუნოებისა.

3 - ე.ი. საერთო თანხმობით მიღებული ამ მრწამსის.

4 - საგულისხმოა საეკლესიო დოგმატთა ზემომითითებული გამომცემელ-მკვლევრის Philip Schaff-ის შენიშვნა ნიკეის სიმბოლოს იმ რედაქციაზე, რაც ქვემოთ გვექნება დამოწმებული (და რაც, ზემორე რედაქციისგან განსხვავებით, შეიცავს სიტყვებს: "ესე იგი მამის არსებისგან" და "ღმერთი ღვთისგან"): "მიღებული ტექსტი, მეოთხე [ქალკედონის, ე.ჭ.] ან, უფრო ადრე, მეორე მსოფლიო კრების სანქცირებით, ტოვებს სიტყვებს: "ესე იგი, მამის არსებისგან" - τοὐτέστιν ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ πατρός და "ღმერთი ღვთისგან" θεὸν ἐκ θεοῦ, აგრეთვე დამაბოლოებელ ანათემას, მაგრამ უმატებს მნიშვნელოვან პუნქტებს სულიწმინდის შემდეგ" (შდრ. The received text, as sanctioned by the Fourth, or previously by the Second Oicumenical Council, omits the words: τοὐτέστιν ἐκ τῆς οὐσίας τοῦ πατρός and θεὸν ἐκ θεοῦ, and the concluding anathema, but adds the important clauses after the Holy Spirit, The Creeds Of Christendom, with a History And Critical Notes By Philip Schaff, vol. II, The Greek And Latin Creeds, With Translations, New York 1896, p. 61).

5 - ე.ი. მრწამსი.

6 - ნუსხათა მითითება იხ. დასახ. გამოცემის 68-ე გვერდზე.

7 - Collectio Sabbaitica Contra Acephalos et Origeniastas destinata Insunt acta synodorum Constantinopolitanae et Hierosolymitanae A. 536, Acta Conciliorum oecumenicorum Iussu atque mandato Societatis Scientiarum Argentoratensi (ACO) III, ed. Eduard Schwartz, Berlin 1940, p. 4.

8 - იხ. Acta Conciliorum oecumenicorum, ... Pars Altera, Actio Secunda, Epistularum Collectio B, Actiones III-VII, Berolini et Lipsiae,  1933, p. 127.

9 - სიტყვ. "ჩამოვიდა" (κατελθόντα).

10 - აღდგენილი A. E. Burn-ის მიერ. იხ. The Nicene Creed, by A. E. Burn, london, 1909, p. 110.

11 - კავებში მივანიშნებთ იმ ადგილებს, რაც ხსენებულ მრწამსში არ არის კონსტანტინოპოლის მეორე მსოფლიო კრების მრამსთან შედარებით.

12 - Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεὸν πατέρα παντοκράτορα, ποιητὴν οὐρανοῦ καὶ γῆς ὁρατῶν τε πάντων καὶ ἀοράτων. Καὶ εἰς ἕνα κύριον Ἰσοῦν Χριστὸν, τὸν υἱὸν τοῦ θεοῦ τὸν μονογενῆ, τὸν ἐκ τοῦ πατρὸς γεννηθέντα Θεὸν ἀληβινὸν [] πρὸ πάντων τῶν αἰώνων, δι' οὗ τὰ πάντα ἐγένετο, σαρκωθέντα [] Καὶ ἐνανθρωπήσαντα, σταυρωθέντα [] καὶ ταφέντα καὶ ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρα [] καὶ ἀνελθόωτα εἰς τοὺς οὐρακοὺς καὶ καθίσαντα ἐκ δεξιῶν τοῦ πατρὸς Καὶ [] ἐρχόμενον ἐν δόξῃ κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς, οὗ τῆς βασιλείας οὐκ ἔσται τέλος. Καὶ εἰς ἓν ἅγιον πνεῦμα τὸν παράκλητον, [] τὸ λαλῆσαν ἐν τοῖς προφήταις, καὶ εἰς ἓν βάπτισμα μετανοίας εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, καὶ εἰς μίαν ἁγίαν καθολικὴν ἐκκλησίαν καὶ εἰς σαρκὸς ἀνάστασιν καὶ εἰς ζωὴν αἰώνιον (იტალიკით წარმოდგენილია ის ადგილები, რაც კონსტანტინოპოლის მრწამსისგან ფორმალურად არის განსხვავებული).

ძველი ბერძნულიდან თარგმნა და კომენტარები დაურთო ედიშერ ჭელიძემ

ჟურნალი "გული გონიერი", N1(4), 2012.

(ფოტოზე: ნიკეის დოგმატის ჩვენამდე მოღწეული უძველესი ხელნაწერი, რომელიც მანჩესტერში [დიდი ბრიტანეთი] The John Rylands Library-ში ინახება, თარიღდება 6-ე საუკუნით).